Zimowe ceremonie

„Zimowe ceremonie”- to druga po „Pakujemy manatki” moja realizacja sztuki Hanocha Levina. „Pakujemy manatki” Levin nazwał „komedią na osiem pogrzebów”, zaś „Zimowe ceremonie” w oryginale noszą tytuł „Zimowy pogrzeb, burleska w ośmiu odsłonach.” Już to zestawienie - pogrzeb i burleska - zapowiadają to, co dla Levina bardzo charakterystyczne. Pomieszanie śmiechu i płaczu, trwogi i niemal kabaretowych żartów, fizjologii i wzniosłych marzeń. Levin o śmierci i naszym lęku przed nią mówi językiem absurdalnej, niemal surrealistycznej błazenady. To coś, co w naszej kulturze i mentalności może ciągle budzić zadziwienie i niepokój. Żeby Państwa nie straszyć postanowiliśmy, za zgodą tłumacza, zmienić tytułowy „pogrzeb”  na „ceremonie”. W całej sztuce chodzi rzeczywiście o dwie ceremonie, których nijak pogodzić się nie da – ślub i pogrzeb - jednego dnia, w jednej rodzinie.

Ślub to przecież początek nowego życia, zapowiedź szczęścia i narodzin, obietnica spełnienia, pogrzeb zaś to ostatnie pożegnanie, rozpacz po stracie, żałoba i rodzący się w sercach lęk przed śmiercią.

Co najpierw? - pytają bohaterowie Levina. Ci, którzy za wszelką cenę walczą o pierwszeństwo ślubu przed pogrzebem rozpoczynają szaloną ucieczkę przed wiadomością o śmierci. Nic nie wiedzieć, nic nie słyszeć, uciec przed śmiercią jak najdalej, ocalić ślub to ocalić życie, własne tęsknoty, marzenia, wiarę w nieśmiertelność. Zaprzeczyć śmierci, oszukać ją,wykiwać, przechytrzyć. Udawać, że jej nie ma. Można biegać, latać, ukryć się nawet na dachu świata/bohaterowie Levina latają jak ptaki i lądują w Himalajach/Nic z tego - śmierci wykiwać się nie da. Levinowi udaje się jednak z niezwykłym  poczuciem humoru oswoić nasz lęk przed nią. Rozbroić go śmiechem.

Polecam Państwu sztukę Levina w moim przedstawieniu, w którym zmierzyliśmy się z niezwykłą wyobraźnią autora i razem z nim pofrunęliśmy w Himalaje na 250 poduszkach.

Iwona Kempa-reżyser